فصل نهم تاریخچه استنلس استیل

قيمت ورق استيل؛ فروش انواع ورق استیل صنعتي و ورق استنلس استيل در آلياژ و ضخامت هاي مختلف. با حرفه‌اي‌ها خريد کنيد تلفن: 35089-021

تاريخ استنلس استيل – فصل 9 – طاق دروازه

"نقطه ي عطفي در زمان ما"
ايرو سارينن (Eero Saarinen)

پس از خريد لوئيزيانا توسط توماس جفرسون (Thomas Jefferson) در سال 1803، لوييس و کلارک تا سال 1906، يعني به مدت 3 سال در اين قلمرو به مسافرت و کاوش پرداختند و هنگامي که به سنت لوئيس برگشتند، اين شهر براي بسياري از مهاجران، مردان کوهستان و ماجراجوياني که قصد سفر به مرزهاي غربي را داشتند، به "دروازه غرب" معروف شد.

در سال 1933، شهردار سنت لوئيس، برنارد ديکمن (Bernard Dickman)، گروهي از تجار را جمع کرد و انجمن يادبود توسعه ملي جفرسون را به افتخار هزاران پيشگام که از طريق سنت لوئيس به منظور استقرار در اراضي غربي رودخانه مي سي سي پي رفته بودند، تشکيل داد. قطعنامه اي مشترک از کنگره، طرح احداث پارک يادبود در سنت لوئيس را تحريم کرد اما با انتشار 7 ميليون دلار اوراق قرضه و 7 ميليون دلار بودجه اداره پيشرفت کار، تملک و پاکسازي 40 هکتار زمين در امتداد رودخانه مي سي سي پي آغاز شد.

تا سال 1947 اتفاق قابل ذکري رخ نداد تا اينکه معمار مشهور فنلاندي-آمريکايي، ايرو سارينن (Eero Saarinen) برنده ي جايزه 22 هزار و 500 دلاري مسابقه معماري براي طراحي يک بناي يادبود شد. سنت لوئيس، معروف به "دروازه غرب" سارينن را بر آن داشت تا بلندترين بناي يادبود جهان (به استثناي برج ايفل) را طراحي کند. سارينن طاقي را طراحي کرد که 180 متر ارتفاع داشت (تقريباً 12 متر بلندتر از بناي يادبود واشنگتن). اين بنا قرار شد با استفاده از فولاد و بتن ساخته و با 426 ورق استنلس استيل پوشش دهي شود. استنلس استيل مورد استفاده در اين پروژه وزني بالغ بر 886 تن داشت و تا آن زمان، هيچ پروژه ي ديگري با اين حجم از فولاد ضد زنگ کار نشده بود. استنلس استيل با کاربرد ساختماني، براي اولين بار در برج ساختمان کرايسلر که با 27 تن از اين آلياژ پوشش دهي شد، استفاده شده بود.

سارينن بنا به دلايلي 12 متر به ارتفاع آن افزود و قبل از اينکه ساخت و ساز شروع شود، آن را به 192 متر رساند. عرض بين پايه هاي اين قوس نيز قرار شد 192 متر باشد. شکل ظاهري آن (شکل 37) به صورت يک زنجير معکوس است (زنجيري که از دو نقطه هم سطح آويزان شده). تا آن زمان، هيچ سازه اي به اين شکل ساخته نشده بود. به نظر مي رسد سارينن از پل معروف ايد (Ead’s Bridge)، که در سال 1874 ساخته شد، الهام گرفته باشد. اين پل فولادي، طرحي جسورانه با قوسي به طول 158 متر (طولاني ترين پل قوسي در آن زمان) بود.

شکل 37- طاق دروازه. پارک يادبود توسعه ملي جفرسون

سارينن بعدها گفت: "نگراني عمده ما، ساخت بنايي تاريخي بود که داراي اهميتي ماندگار و نقطه عطفي از زمان ما باشد. اينگونه به نظر مي رسد که يک شکل کاملاً ساده -مانند اهرام مصر يا اُبِليسک ها (هِرم‌سنگ)- اساس يادبودهاي بزرگي هستند که اهميت و وقار خود را در طول زمان حفظ کرده اند."

طاق در مقطع عرضي، يک مثلث متساوي الاضلاع و توخالي است که از 17 متر در کف تا 5 متر در سقف کاهش مي يابد. اين طاق از 142 مقطع گوِه اي شکلِ مجزا تشکيل شده که وزن هرکدام تقريباً 50 تن است. قرار بر اين شد که هر قطعه از پايين به بالا به صورت مخروطي دقيقاً روي قسمت زيرين خود قرار بگيرد و در جاي خود جوشکاري شود.

سارينن "شاهکارِ عاليِ معماري" را خلق کرده بود. اين، يک ساختار زيبا از شکلي بود که تا آن زمان ساخته شده بود؛ اين طاق، بلندترين بناي تاريخي در ايالات متحده بود؛ با حجم بي سابقه اي از ورق استيل پوشش دهي شد؛ و 1000 سال دوام خواهد داشت و هرگز احتياج به رنگ آميزي ندارد. اين طراحيِ سارينن به گونه اي بود که احتمال داشت کارگران قادر به ساخت آن نباشند، خصوصاً به اين علت که سازه بايد به شکل مايل بنا مي شد. (در سال 1907، پل معلق کِبِک روي رودخانه سنت لارنس، در هنگام ساخت سقوط کرد. وقتي که ساخت و ساز اين پل در سال 1916 مجدداً از سر گرفته شد، براي دومين بار و به دليل نقص در طراحي فرو ريخت.)

همچنين لازم به ذکر است که سارينن قصد داشت يک پلکان 1079 پله اي در داخل سازه طراحي کند تا بازديدکنندگان بتوانند به يک رصدخانه محصور در بالاي طاق برسند. با اينکه طرح سارينن در سال 1947 ارائه شد، برنامه ساخت تا سال 1962 شروع نشد.

در اين بين، سارينن ايده هاي ديگري در سر داشت و احتمال مي داد با توجه به اينکه صعود به بالاي طاق يک ساعت طول مي کشيد، تعداد کمي از بازديدکنندگان بخواهند اين کار را انجام دهند. شرکت آسانسورسازي اوتيس علاقه اي به طراحي و ساخت آسانسور براي اين سازه نداشت، اما سرانجام سارينن شخصي به نام ريچارد بوزر (Richard Bowser)، که قبلاً آسانسورهايي براي پارکينگ گاراژها طراحي کرده بود، را پيدا کرد. در عرض دو هفته، بوزر طرحي ارائه کرد که بر اساس آن ترامواهايي از داخل دو پايه طاق، روي ريل به سمت بالا حرکت مي کردند. در هر مسير تراموا، هشت محفظه ي گرد وجود داشت که به يکديگر متصل بودند. در هر محفظه 5 نفر جاي مي گرفتند و در مجموع قابليت جابجايي 40 بازديد کننده در هر مسير وجود داشت. با توجه به تنگ بودن اين محفظه ها، افراد بلند قامت مجبور بودند سر خود را پايين نگه دارند. محفظه ها بر روي يک نگهدارنده سوار بودند تا هم سطح باقي بمانند. حرکت در اين مسير 4 دقيقه طول مي کشيد.

روند ساخت اين طاق در سال 1962 شروع شد. ابتدا گودبرداري به عمق 18 متر و سپس بتن ريزي انجام شد. شرکت فولاد Laclede طي قراردادي به ساخت ورق هاي فولادي و ميلگردهاي فولادي تقويت کننده بتن براي اين پروژه پرداخت. اَل وبر (Al Weber)، متالورژيست ارشد کارخانه فولاد Laclede، به عنوان عکاس اين پروژه منصوب شد. وي در طول ساخت اين طاق، بارها به محل بهره برداري آن رفت و خيلي زود با بسياري از کارگران آن آشنا شد. وبر در مورد روند ساخت، داستان هاي سرگرم کننده اي را بيان مي کرد. "وقتي که قوس تقريباً به نيمه راه رسيده بود، تصميم گرفته شد که يک توري ايمني بين دو پايه کشيده شود. پس از اينكه توري در جاي خود قرار گرفت، يک كارگر رو به پايين نگاه كرد و كلاه ايمني خود را به داخل توري پرتاب کرد، ولي کلاه پس از برخورد مجدداً برگشت."

شرکت فولاد پيتزبورگ-دِس موينس (Pittsburgh-Des Moines) در جزيره نِويل پيتزبورگ، پيمانکار فرعي ساخت و نصب قوس بود. برنامه اين بود که تعداد 142 مقطع گوِه اي شکل، در کارخانه جزيره نويل ساخته شود. 426 صفحه استنلس استيل نيز توسط شرکت فولاد ايالات متحده در پيتزبورگ و شرکت فولاد ضدزنگ شرقي در بالتيمور فراهم شدند. پليت ها، ورق استيل 304 با ضخامت 6.35 ميليمتر و سطح 3.No بودند. اندازه بزرگترين گوِه هاي پايه طاق 17 متر از هر طرف و به ارتفاع 3.65 متر بود. گوِه بالايي نيز از دو طرف 5 متر و ارتفاع آن 3.65 متر بود. هر گوِه طوري جاگذاري مي شد تا دقيقاً بالاي گوِه پاييني قرار بگيرد. قطعات بزرگ توسط لنج به سنت لوئيس حمل مي شد و اين تنها راه ممکن براي حمل چنين قطعات بزرگي بود.

ساخت و ساز نياز به استفاده از چرثقيل هاي 50 تني داشت که با جوشکاري هر قطعه در جاي خود، کنار طاق روي ريل ها سوار مي شدند. کارگران نيز با استفاده از آسانسورهاي قفسي بالا مي رفتند.

قوس در مراحل نهايي خود قرار داشت و فقط يک قطعه سنگ به اندازه 2.4 متر باقيمانده بود، اما فاصله بين دو پايه 60 سانتي متر بيشتر نبود. آنها بايستي فاصله بين پايه ها را افزايش مي دادند و اين کار را با يک جک هيدروليک قدرتمند 250 تني انجام دادند و توانستند قطعه نهايي 2.4 متري را نصب کنند.

در 29 اکتبر 1965 اين طاق به روي بازديدکنندگان باز شد اما سارينن زنده نبود تا شاهکار خود را ببيند. او 4 سال قبل بر اثر تومور مغزي در 50 سالگي درگذشته بود. بازديدکنندگاني که قصد داشتند به رصدخانه بروند، در ابتدا مجبور بودند از پله ها استفاده کنند. تراموا سه سال بعد يعني در سال 1968 نصب شد.

هزينه ساخت اين طاق 16.5 ميليون دلار شد که شامل 3.5 ميليون دلار براي سيستم حمل و نقل آن بود. هر ساله تقريباً يک ميليون نفر با استفاده از تراموا به بالاي اين طاق مي روند. در طول بيش از 30 سال فعاليت، ترامواهاي مستقر در اين طاق چيزي بالغ بر 402 هزار کيلومتر راه پيمودند و 25 ميليون بازديدکننده را جابجا کردند.